PROSTAT
Prostat büyümesi genellikle iyi huylu bir büyüme şeklindedir. Prostat kanserinin erken belirtileri yoktur. Prostat kanseri ancak hastalık iyice ilerleyip idrar yolunu sıkıştırmaya başladığında veya etraf doku ve kemiklere metastaz (yayılma) olduğunda rahatsızlıklara yol açar.
PSA yüksekliğinin sebebi veya parmakla yapılan muayenede tespit edilen sertlik ve nodüllerin iyi veya kötü huylu olduğu biyopsi dışında hiçbir tahlil ve radyolojik yöntemle tam olarak anlaşılamaz. Hastalığın erken teşhis şansı kaçırılmış olur.
Prostat biyopsisi ; PSA yüksekliği olan ve/veya parmakla prostat muayenesinde prostatında nodül veya sertlik saptanan hastalara ultrason eşliğinde makattan girilerek prostattan parça alınmasıdır Biyopsi yapılmadan en az 8-10 gün öncesinden hiçbir şekilde kan sulandırıcı (aspirin , kumadin.vs) alınmamalıdır. Bu ilaçlar biyopsi sonrasında da 10 gün süre ile kullanılmamalıdır. Biyopsi öncesinde mutlaka hastanın şikayetleri dinlenilerek ve idrar örneği alınarak idrar yollarında enfeksiyon olmadığının ortaya konulması gereklidir. İdrar yolu enfeksiyonu olmasa bile biyopsi öncesinde doktorunuz tarafından size antibiyotik başlanacak ve işlem sonrasını da kapsayacak şekilde kullanmanız istenecektir (biyopsiden bir gün önce başlayıp, 3 gün süren). Biyopsi günü bağırsak temizliği hastane ortamında sağlanması gereklidir. Prostat iğne biyopsisi çoğunlukla lokal anestezi ve sedasyon altında yapılır. Bu durumda hastanın aç olması şart değildir. Ancak isteğe bağlı olarak genel anestezi tercih edilebilir. İğne ile prostat doku örneklemesi (biyopsisi) prostat etrafına yapılan lokal anestezi enjeksiyonu veya anestezik jel sürülmesi ile yapılır. Prostat iğne biyopsisi makata yerleştirilen bir ultrasonografi probu ile elde edilen görüntü yardımıyla alınmaktadır. Biyopsi örnekleri bir iğne yardımı ile alınır. Prostat bezinin görüntüsü altında, prostatın her iki kanadından toplam 6 ile 24 adet (genellikle 12) iğne ile biyopsi örneği alınır. Ayrıca ultrasonografik görüntü altında görülen şüpheli bölgelerden de ayrıca örnekler alınabilir.
Alınan parçalar daha önce hazırlanmış patoloji kaplarına konulacaktır ve patolojik incelemeye tabi tutulacaktır. Prostat biyopsi örneklerinin patolojik değerlendirilmesi sonrasında elde edilen sonucun yorumlanması için doktorunuzun klinik değerlendirmesi gereklidir. Biyopsi işlemi yaklaşık 15-20 dakika sürmektedir. Numune alınmasından sonra idrarda, menide ve dışkıda kanama olabilir. Bu kanama zamanla geçecektir. İdrar yanması yine işlemden sonra görülebilecek durumlardandır. Uzun süren ve şiddetli olan idrar ve makattan kanama durumu, idrar yapamama hali, ateş, titreme bulantı, kusma hali prostat biyopsisinden sonra hastanın acil servisimize başvurmasını gerektiren durumlardır.
Op. Dr. Haluk İNAL
Üroloji